IV. Spowiedź generalna (2)

4. Kiedy jest pożyteczna?

W tym wypadku chodzi jedynie o lepsze kształtowanie swojego życia duchowego. Taka spowiedź jest zatem zalecana:
– gdy człowiek chce dokonać bardziej radykalnego nawrócenia,
– kiedy rozpoczyna lub kończy jakiś ważny okres życia:
  przed sakramentem bierzmowania,
  przed sakramentem małżeństwa,
  przed złożeniem ślubów zakonnych,
 przed przyjęciem święceń diakonatu oraz kapłańskich,
  przed obchodem jubileuszy, rocznic,
  przed podejmowaniem nowej pracy, służby,
  także w jesieni życia, przy przejściu na emeryturę oraz przed śmiercią.

5. Jak się do niej przygotować?

Najpierw trzeba określić czas, jakiego ma dotyczyć ta spowiedź. Jeżeli od spowiedzi, którą uważamy za świętokradzką, czyli nieważną, to trzeba ją usytuować w czasie i przypomnieć sobie, jak często przeżywało się kolejne i jak często po każdej z nich przyjmowało się Komunię św. Teraz dobrze byłoby uświadomić sobie zatajony grzech albo inny brak, który stanowi przyczynę niepokoju sumienia. Następnie uczynić rachunek sumienia, przede wszystkim z grzechów śmiertelnych, według przykazań Bożych, kościelnych, obowiązków wynikających z powołania. Dalej wzbudzić żal za wszystkie grzechy, podjąć postanowienie poprawy i udać się do kapłana, zaznaczając od razu, że ma to być spowiedź generalna. Dobrze jest, nawet gdyby kapłan nie zapytał o naszą motywację, powiedzieć, dlaczego chcemy taką spowiedź odbyć. Ale na samym początku trzeba uczynić wyznanie grzechów od ostatniej spowiedzi, jakakolwiek by ona była, a dopiero potem przejść do spowiedzi generalnej według powyższego przygotowania. Z pewnością szafarz pomoże nam ją dobrze przeżyć. Zanim jednak zdecydujemy się na to, zwłaszcza gdy jest ona potrzebna albo tylko pożyteczna, ale nie konieczna (według podanych wyżej warunków), dobrze byłoby wcześniej, nawet przed przygotowaniem, poradzić się kapłana w tej sprawie. Można podejść do konfesjonału, aby o to zapytać, czy też umówić się na rozmowę. Pamiętajmy, że to wszystko należy do tajemnicy spowiedzi, dlatego nie ma się czego obawiać.

Spowiedź generalna jest rzeczywiście czymś bardzo pożytecznym, owocnym i dającym wielki pokój sumienia oraz siłę do nowego życia we wszystkich jego wymiarach. Dobrą okazją do przygotowania się i przeżycia jej są rekolekcje, misje parafialne. Najlepsze mogą się okazać rekolekcje w domach rekolekcyjnych, zwane zamkniętymi (na przykład ignacjańskie).

Spowiedź generalna dynamizuje nasze życie z wiary, przynosi nam większy pokój sumienia i czyni nas wewnętrznie wolnymi. Jej owocem jest pogłębienie naszej modlitwy, uczestnictwa w sakramentach świętych, zwłaszcza Eucharystii, która wówczas ukierunkowuje nas bardziej do życia w komunii z Bogiem. Sprawia też, że bardziej miłujemy naszych bliźnich, a więc umacnia nas w postawie służby wobec tych, dla których żyjemy i pracujemy. Jednym słowem, nadaje naszemu życiu głębszy sens.

6. Kiedy nie jest wskazana?

Jak już zaznaczyłem, spowiedź generalna jest niewskazana w przypadku nerwicy lękowej nazywanej popularnie skrupułami. Człowiek cierpiący na tego rodzaju chorobę odczuwa wielki lęk dotyczący dawnych spowiedzi; często uważa je za nieważne, a nawet świętokradzkie, z powodu niedokładności wyznania grzechów, braku odpowiedniego żalu czy też niedopełnienia właściwie zadośćuczynienia. Nerwica lękowa jest chorobą, którą osoby na nią cierpiące często utożsamiają z wyrzutami sumienia. Takim wiernym odradza się odbywanie spowiedzi generalnej, spowiednik może nawet im tego zakazać. Jeśli ktoś cierpi na tę chorobę, tym bardziej powinien trzymać się jednego spowiednika i pozostać mu absolutnie posłusznym.

Odradza się taką spowiedź również osobom nadwrażliwym, gdyż one z łatwością doszukują się w swoich dawnych grzechach, wykroczeniach i zaniedbaniach przewinień, które nie zostały kiedyś potraktowane wystarczająco surowo, stąd rodzą się myśli o powtarzaniu wyznania, co może prowadzić do nerwicy lękowej. Trzeba tu przypomnieć ważną zasadę moralną, że dawnych grzechów nie wolno oceniać świadomością moralną, jaką mamy dzisiaj, jeżeli one były już kiedyś ocenione na tamtym poziomie i co więcej, wyznane i odpuszczone w spowiedzi. Jeszcze raz podkreślmy, że w przypadku pragnienia odbycia takiej spowiedzi najlepiej jest poradzić się kapłana czy też swojego stałego spowiednika.